Análisis de la información de desarrollo sostenible revelada por empresas pertenecientes al Sistema de Empresas Públicas de Chile (SEP)

Analysis of sustainable development information revealed by companies belonging to the system of Public Companies of Chile (SEP)

Contenido principal del artículo

Resumen

La discusión sobre sostenibilidad, desde las acciones empresariales y su reporte, se ha tomado la agenda. Inversores verdes, estándares en materia de reporte sostenible y mayor transparencia no financiera son un imperativo. Aunque las empresas cotizadas cada día mejoran su reportabilidad, las empresas estatales parecen estar más ausentes de la discusión pública. En este estudio se analiza la información vinculada a los Objetivos para el Desarrollo Sostenible (ODS) de 19 empresas del Sistema de Empresas Públicas (SEP) de Chile. Entre los resultados observamos escasos cumplimientos en diversos aspectos medioambientales y de acción social, así como brechas importantes entre sectores económicos.

Palabras clave:

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Detalles del artículo

Referencias (VER)

Acuña-Moraga, O., Severino-González, P., Sarmiento-Peralta, G. y Stuardo-Solar, C. (2022). “Consumo sustentable en Chile: una aproximación a los objetivos de de¬sarrollo sostenible (ODS)”, Información Tecnológica, 33(4), 181-190, disponible en http://dx.doi.org/10.4067/S0718-07642022000400181.

Adams, C., Potter, B., Singh, P. y York, J. (2016). “Exploring the implications of integrated reporting for social investment (disclosures)”, The British Accounting Review, 48(3), 283-296, disponible en https://doi.org/10.1016/j.bar.2016.05.002.

Ameer, R. y Othman, R. (2012). “Sustainability Practices and Corporate Financial Per¬formance: A Study Based on the Top Global Corporations”, Journal of Business Ethics, 108(1), 61-79, disponible en https://doi.org/10.1007/s10551-011-1063-y.

Anguiano Santos, C., Luque Vilchez, M. y Salazar Ordóñez, M. (2021). “La responsabilidad social corporativa en las empresas agroalimentarias: un análisis de su divulgación mediante informes de sostenibilidad”, en XIII Congreso de Economía Agroalimen¬taria, Universidad Politécnica de Cartagena, 263-266, disponible en https://doi. org/10.31428/10317/10458.

Aravena Jara, L. I. (2021). “La agenda 2030 de Naciones Unidas: historia de los objetivos de desarrollo sostenible y el objetivo de desarrollo sostenible n.º 13 en Chile”, disponible en https://repositorio.uchile.cl/bitstream/handle/2250/179646/La-agenda-2030-de- Naciones-Unidas-historia-de-los-objetivos-de-desarrollo-sostenible-y-el-objetivo-de-desarrollo-sostenible-no-13-en-Chile.pdf?sequence=1&isAllowed.

Bacigalupo, S. (2020). “Agenda 2030 y transparencia: hacia una cultura empresarial responsable”, Revista Circle by Ecoembes, disponible en https://www.revistacircle. com/2020/10/20/agenda-2030-y-transparencia-hacia-una-cultura-empresarial-responsable/.

Barroso Tanoira, F. F. (2008). “La responsabilidad social empresarial: un estudio en cuarenta empresas de la ciudad de Mérida, Yucatán”, Contaduría y Administra-ción, 226, 119-137, disponible en http://www.scielo.org.mx/scielo.php?script=sci_ arttext&pid=S0186-10422008000300005&lng=es&tlng=es.

Bek-Gaik, B. (2016). “Model biznesu w sprawozdawczości organizacji – przegląd badań. Studia Ekonomiczne”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 268, 43-53, disponible en https://bibliotekanauki.pl/articles/592748.pdf.

Bek-Gaik, B. y Rymkiewicz, B. (2017). “Model biznesu w raportowaniu organizacji – wy¬brane problem”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 471, 23-33, disponible en https://bibliotekanauki.pl/articles/581440.pdf.

Błażyńska, J. (2015). Użyteczność informacji finansowych sprawozdań finansowych. Wydaw¬nictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Bojö, J., Mäler, K. G. y Unemo, L. (1990). “Distortions in the Economic System and the Need for Economic Analysis”, en J. Bojö, K. G. Mäler y L. Unemo (eds.). Envi-ronment and Development: An Economic Approach, Springer Dordrecht, 22-38.

Botta-Ferret, E. y Cabrera-Gato, J. (2007). “Minería de textos: una herramienta útil para me¬jorar la gestión del bibliotecario en el entorno digital”, acimed, 15(10), disponible en http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1024-94352007001000005.

Brundtland, G. (1987). “Report of the World Commission on Environment and Deve¬lopment: Our Common Future”, International Affairs, 64(1), 126, disponible en https://doi.org/10.2307/2621529.

Cabello, A. (12 de agosto de 2021). “Sobre la ley de paridad de género en directorios de empresas públicas”, Radio Universidad de Chile, disponible en https://radio.uchile. cl/2021/08/12/sobre-la-ley-de-paridad-de-genero-en-directorios-de-empresas-publicas/.

Camacho, G. (2015). “Las entidades administrativas fiscalizadoras y su rol de aseguramiento de mercados competitivos”, Revista de Derecho Público, (70), 251-271, disponible en https://revistaderechopublico.uchile.cl/index.php/rdpu/article/view/37763.

Carpenter, S. R. (1991). “Inventing Sustainable Technologies”, en J. Pitt y E. Lugo (eds.). The Technology of Discovery and the Discovery of Technology, Proceedings of the Sixth International Conference of the Society for Philosophy and Technology, Blacksburg.

Comisión para el Mercado Financiero (CMF) (s.f.). “Historia de la Comisión para el Mer¬cado Financiero”, disponible en https://www.cmfchile.cl/portal/principal/613/ w3-article-23902.html.

Comisión para el Mercado Financiero (CMF) (2022). “Norma de Carácter General Nro 461”, disponible en https://www.cmfchile.cl/normativa/ncg_461_2021.pdf.

Comisión para el Mercado Financiero (s.f.). “Qué es la CMF”, disponible en https://www. cmfchile.cl/portal/principal/613/w3-propertyvalue-25539.html.

Correa Mejía, D. A. y Hernández Serna, D. P. (2017). “Informes de sostenibilidad y su impacto en la creación de valor financiero de las empresas”, Contaduría Universidad de Antioquia (70), 43-60, disponible en https://doi.org/10.17533/udea.rc.331295.

De Vicente, A. (9 de enero de 2023,). “Chile ocupa el primer lugar de América Latina en ranking de sostenibilidad”, Cuál es tu huella, disponible en https://www.cuales¬tuhuella.cl/noticia/noticias/2020/09/chile-primer-lugar-ranking-sostenibilidad.

Durán, I. y Rodrigo, P. (2018). “Why do firms in emerging markets report? A stakeholder theory approach to study the determinants of non-financial disclosure in Latin Ame¬rica”, Sustainability, 10(9), 3111, disponible en https://doi.org/10.3390/su10093111.

Dyczkowska, J. (2009). “Sprawozdawczość finansowa jako źródło informacji wspomagającej wykrywanie kryzysu w przedsiębiorstwie”, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 51(107), 5-15, disponible en https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=211693.

Dyczkowska, J. (2012). “Ocena punktowa jakości ujawnień finansowych dokonywanych przez emitentów giełdowych za pośrednictwem korporacyjnych serwisów inwes¬torskich”, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 69(125), 23-46, disponible en https:// ztr.skwp.pl/resources/html/article/details?id=53635.

Dyczkowska, J. (2019). Ujawnienia niefinansowe w obszarze działalności badawczo-rozwo¬jowej. Praktyki europejskich spółek biofarmaceutycznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Edwards, A. R. (2005). “The sustainability revolution: Portrait of a paradigm shift”, New Society Publishers.

Elkington, J. (1997). Cannibals with forks: The triple bottom line of 21st century business. Capstone.

Elkington, J. (1998). “Partnerships from cannibals with forks: The triple bottom line of 21st‐century business”, Environmental Quality Management, 8(1), 37-51.

Ferrero, J. M. (2014). “Consecuencias de las prácticas de sostenibilidad en el coste de capital y en la reputación corporativa”, Revista de Contabilidad, 17(2), 153-162, disponible en https://doi.org/10.1016/j.rcsar.2013.08.008.

Financial Accounting Standards Boards. (2001, January 5). “About the fasb”, disponible en https://www.fasb.org/facts.

Freeman, R., Harrison, J., Wicks, A., Parmar, B. y De Colle, S. (2010). “Stakeholder theory: The state of the art”, Cambridge University Press.

Garstecki, D. (2015). “Czy rachunkowość społecznej odpowiedzialności zasługuje na miano paradygmatu?”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 388, 49-56, disponible en https://doi.org/10.15611/pn.2015.388.05.

Gómez Villegas, M. (2021). “Routledge Handbook of Environmental Accounting. Rout¬ledge”, 1.ª ed., Routledge, disponible en https://doi.org/10.4324/9780367152369.

Haried, A. A. (1972). “The semantic dimensions of financial statements”, Journal of Ac¬counting Research, 10(2), 376-391, disponible en https://doi.org/10.2307/2490016.

Haried, A. A. (1973). “Measurement of meaning in financial reports”, Journal of Accounting Research, 11(1), 117-145, disponible en https://doi.org/10.2307/2490285.

Krasodomska, J. (2016). “Ocena zrozumiałości sprawozdania z działalności Grupy Lotos SA z wykorzystaniem aplikacji Jasnopis”, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 268, 135-143.

Ley 20285. “Acceso a la Información Pública”, Biblioteca del Congreso Nacional de Chile (bcn), disponible en https://www.bcn.cl/leychile/navegar?idNorma=276363&idP arte=8564031.

Li, F. (2008). “Annual report readability, current earnings, and earnings persistence”, Journal of Accounting and Economics, 45(2-3), 221-247, disponible en https://doi. org/10.1016/j.jacceco.2008.02.003.

Luty, Z. (2010). “Kierunki zmian sprawozdawczości finansowej”, Zeszyty Teoretycz¬ne Rachunkowości, 56, 127-138, disponible en https://bazekon.uek.krakow.pl/ zeszyty/171205883.

Malgioglio, J., Berri, A., Di Nenno, M., Campodónico, S., Fernández, R., Invernizzi, M. A. y Tribolo, J. (2012). “La importancia de la información no financiera para la toma de decisiones”, disponible en https://rephip.unr.edu.ar/bitstream/hand-le/2133/7468/Malgioglio%2C%20Berri_%20la%20importancia%20de%20la%20 informacion.pdf?sequence=3.

Michalczuk, G. y Mikulska, T. (2014). “Sprawozdanie zintegrowane jako produkt fi-nalny rachunkowości społecznej”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 827, 197-207, disponible en http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/69-2014/ FRFU-69-197.pdf.

Morales Parada, F., Vergara Puentes, D. y Jara Rodríguez, V. (2022). “Divulgación de la información ambiental en páginas web en empresas cotizadas chilenas”, Tendencias, 23(1), 200-224, disponible en https://doi.org/10.22267/rtend.222301.188.

Morales, D. (2018). “Comisión para el mercado financiero: un cambio en la arquitectura de supervisión financiera en Chile”, Estudios Públicos, 150, 75-125, disponible en https://www.estudiospublicos.cl/index.php/cep/article/view/55/60.

Morton, J. R. (1974). “Qualitative objectives of financial accounting: a comment on relevance and understandability”, Journal of Accounting Research, 12(2), 288-298, disponible en https://doi.org/10.2307/2490377.

Nazari, J. A., Hrazdil, K. y Mohmoudian, F. (2017). “Assessing social and environmental performance through narrative complexity in csr reports”, Journal of Contemporary Accounting and Economics, 13(2), 166-178, disponible en https://doi.org/10.1016/j. jcae.2017.05.002.

Parra Cortés, R. (2018). “La Agenda 2030 y sus Objetivos de Desarrollo Sostenible: an¬tecedentes y perspectivas para promover el consumo y la producción sostenibles en Chile”, Revista de Derecho Ambiental (10), 99-121, disponible en https://doi. org/10.5354/0719-4633.2018.52077.

Porter, M. E. y Kramer, M. R. (2011). “Creating shared value”, Harvard Business Re¬view, 89(1-2), 62-77, disponible en https://www.hbs.edu/faculty/Pages/item. aspx?num=39071.

Redclift, M. (2002). Sustainable development: Exploring the contradictions, Routledge.

Riechmann, J. (1995). “Desarrollo sostenible: la lucha por la interpretación”, De la economía a la ecología, 1, 1-20, disponible en http://istas.net/descargas/desost.pdf.

Rincón Roldán, F. (2021). “Empresas de economía social: la respuesta a una mayor sosteni¬bilidad”, Revista Iberoamericana de Economía Solidaria e Innovación Socioecológica, 4(1), disponible en https://doi.org/10.33776/riesise.v4i1.5162.

Ríos, R. (2020). La Comisión para el Mercado Financiero, Ediciones Universidad Católica de Chile.

Salzmann, O., Ionescu-Somers, A. y Steger, U. (2005). “The business case for corporate sustainability: Literature review and research options”, European Management Journal, 23(1), 27-36, disponible en https://doi.org/10.1016/j.emj.2004.12.007.

Samelak, J. (2004). Determinanty sprawozdawczości finansowej przedsiębiorstw oraz kierunki jej dalszego rozwoju. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

SEP Chile (2022). “Memoria Anual Sistema de Empresas 2021”, disponible en https://www. sepchile.cl/wp-content/uploads/2022/09/Memoria-Anual-2021.pdf.

Slaper, T. F. y Hall, T. J. (2011). “The triple bottom line: What is it and how does it work”, Indiana Business Review, 86(1), 4-8, disponible en https://www.ibrc.indiana.edu/ ibr/2011/spring/article2.html.

Smith, J. E. y Smith, N. P. (1971). “Readability: A measure of the performance of the communication function of financial reporting”, The Accounting Review, 46(3), 552-561, disponible en https://www.jstor.org/stable/244524.

Soper, F. J. y Dolphin, R. Jr. (1964). “Readability and corporate annual reports”, The Ac¬counting Review, 39(4), 358-362, disponible en https://www.jstor.org/stable/243526.

Turyna, J. (2011). “Aspekty jakościowe informacji w sprawozdaniach finansowych w świetle standardów międzynarodowych”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Nauki o Finansach, 3(8), 210, 122-135, disponible en https://www.dbc. wroc.pl/Content/71268/Turyna_Aspekty_Jakosciowe_Informacji_w_Sprawozda-niach_Finansowych.pdf.

Viven, B. (2014). “Accounting narratives and the narrative turn in accounting research: Is¬sues, theory, methodology, methods and a research framework”, The British Accoun¬ting Review, 46(2), 111-134, disponible en https://doi.org/10.1016/j.bar.2014.05.001

Citado por